Details
Afbeelding(en)
TitelKermisorgel, 'De Schuyt'
Vertaalde titelFairground Organ 'the Schuyt'
Vervaardiger Theophile Mortier (orgelbouwer), Carl sr. Frei (orgelbouwer), Carl jr. Frei (orgelbouwer), Devos (vervaardiger orgelfront)
PlaatsAntwerpen (België), Breda, Breda, Gent (België)
Jaar 1913 - 1930
Objectnummer0005
Objectcategoriemechanische instrumenten met orgelpijpen
Objectnaamkermisorgel, orgel met boek
BeschrijvingDit orgel gemaakt door de firma Mortier was oorspronkelijk een dansorgel met 86 toetsen. Na vele technische aanpassingen is het inmiddels een volwaardig kermisorgel met maar liefst 105 toetsen, 14 orgelregisters en een dubbele blaasbalg met een veel grotere, noodzakelijke luchtopbrengst.
Begeleidende tekstenOrgelboeken werden uiteraard gemaakt en gespeeld op basis van wat in die tijd populaire melodieën waren. Ook vandaag de dag is het natuurlijk wel zo leuk om naar de meest recente hits te kunnen luisteren. Museum Speelklok voegde daarom naast de mogelijkheid om orgelboeken te spelen een extra muziekdrager toe. In 2004 werd er namelijk een midi-systeem bij geplaatst. Daarmee kan een enorme variëteit aan liederen digitaal voor het orgel worden gearrangeerd en afgespeeld: van renaissance muziek, de Beatles, Michael Jackson en de allerlaatste nummer-1 hits.
Dit bijzondere orgel kent een lange en interessante levensloop met diverse gedaantewisselingen. Dat was niet ongebruikelijk. Met orgels werd tenslotte geld verdiend. Dus als je onderhoud of aanpassingen wilde uitvoeren, deed je er uiteraard verstandig aan deze aan te laten sluiten op de laatste ‘mode’. ‘De Schuyt’ heeft sinds 1913 maar liefst vier verschillende fronten gekend en ook de muzikale mogelijkheden werden in de loop der jaren aanzienlijk verruimd. Het orgel begon zijn geschiedenis in 1913 als 86-toets dansorgel, gebouwd door de firma Mortier in een Belgische ‘dancing’. Het orgel had destijds een mooi front met 8 zuilen en een grote koepel. In 1916 werd het via de Belgische orgelbouwer Pierre Verbeeck, die zich in WOI in Nederland gevestigd had, verkocht aan een dancing in Rotterdam. Daar liep het in 1929 na een brand flinke waterschade op, waarna het orgel werd verkocht aan de in Breda gevestigde Carl Frei. Hij verbouwde het tot een groter kermisorgel en gaf het een nieuw front. Na WOII werd het in de stoomcarrousel van kermisexploitant Hommerson (ook in Breda) geplaatst en werd het front opnieuw vervangen. Hier raakte het orgel uiteindelijk in ongebruik, totdat het jaren later (in 1957) werd gekocht door Museum Speelklok. Maar voordat het orgel een plek kreeg in de opstelling van het museum, werd het opnieuw door Carl Frei Sr. én Jr. gerestaureerd. Daarbij werden nog intacte gedeeltes van alle drie de fronten uit het verleden gebruikt, omdat geen van de oorspronkelijke fronten in totaliteit bewaard was gebleven. In 1972 werd een nieuw front gebouwd met onder andere de resterende houtsnijwerk en ornamenten van andere orgels. In 2001-2002 werd nog de door Carl Frei geplaatste dubbele blaasbalg in ere hersteld. Het dansorgel heeft mede daardoor inmiddels het grootst mogelijke volume van ál onze collectiestukken.
Dit bijzondere orgel kent een lange en interessante levensloop met diverse gedaantewisselingen. Dat was niet ongebruikelijk. Met orgels werd tenslotte geld verdiend. Dus als je onderhoud of aanpassingen wilde uitvoeren, deed je er uiteraard verstandig aan deze aan te laten sluiten op de laatste ‘mode’. ‘De Schuyt’ heeft sinds 1913 maar liefst vier verschillende fronten gekend en ook de muzikale mogelijkheden werden in de loop der jaren aanzienlijk verruimd. Het orgel begon zijn geschiedenis in 1913 als 86-toets dansorgel, gebouwd door de firma Mortier in een Belgische ‘dancing’. Het orgel had destijds een mooi front met 8 zuilen en een grote koepel. In 1916 werd het via de Belgische orgelbouwer Pierre Verbeeck, die zich in WOI in Nederland gevestigd had, verkocht aan een dancing in Rotterdam. Daar liep het in 1929 na een brand flinke waterschade op, waarna het orgel werd verkocht aan de in Breda gevestigde Carl Frei. Hij verbouwde het tot een groter kermisorgel en gaf het een nieuw front. Na WOII werd het in de stoomcarrousel van kermisexploitant Hommerson (ook in Breda) geplaatst en werd het front opnieuw vervangen. Hier raakte het orgel uiteindelijk in ongebruik, totdat het jaren later (in 1957) werd gekocht door Museum Speelklok. Maar voordat het orgel een plek kreeg in de opstelling van het museum, werd het opnieuw door Carl Frei Sr. én Jr. gerestaureerd. Daarbij werden nog intacte gedeeltes van alle drie de fronten uit het verleden gebruikt, omdat geen van de oorspronkelijke fronten in totaliteit bewaard was gebleven. In 1972 werd een nieuw front gebouwd met onder andere de resterende houtsnijwerk en ornamenten van andere orgels. In 2001-2002 werd nog de door Carl Frei geplaatste dubbele blaasbalg in ere hersteld. Het dansorgel heeft mede daardoor inmiddels het grootst mogelijke volume van ál onze collectiestukken.
Afmetingen
geheel hoogte: 423 cm
geheel breedte: 650 cm
geheel diepte: 232 cm
kast met front hoogte: 238 cm
kap hoogte: 185 cm
geheel breedte: 650 cm
geheel diepte: 232 cm
kast met front hoogte: 238 cm
kap hoogte: 185 cm
Trefwoordenprogrammadrager: orgelboek
geluidsbron: orgelpijpen
geluidsbron: slagwerk
aandrijving: motor
klavier
geluidsbron: orgelpijpen
geluidsbron: slagwerk
aandrijving: motor
klavier
Digitale referenties