Details
TitelStaand horloge met bellen
Vertaalde titelLongcase Clock with Bell Playing Movement
Vervaardiger Pieter Klock (uurwerkmaker), Cornelis van den Bergh (speelwerk)
PlaatsAmsterdam, Amsterdam
Jaar ca. 1700
Objectnummer0949
Objectcategoriemechanische instrumenten met bellen, uurwerken met speelwerk
Objectnaamuurwerk met bellen, staande klok
BeschrijvingDeze klok heeft een slagwerk bestaande uit twee afzonderlijke werken, één voor het halve uur en één voor het hele uur. Dit systeem, waarbij op het hele uur het overeenkomstige aantal slagen op een grote bel klinkt en op het halve uur het aantal slagen van het volgende hele uur op een kleinere bel, wordt "Dutch Striking" genoemd. Daarnaast worden er op het kwartier korte motieven gespeeld, zodat de klok elk kwartier slaat. De verzilverde wijzerplaat van deze op een bel spelende staande klok telt twee keer achter elkaar tot 60 minuten. De minutenwijzer, die zijn rotatie meestal in 60 minuten voltooit, doet er in dit geval 120 minuten over, waardoor het moeilijk is om de tijd van een afstand af te lezen. De wijzerplaat is geplaatst op een vierkante achterplaat die is bekleed met luxueus rood fluweel.
Begeleidende tekstenDe 31 bellen worden bespeeld met 42 hamers om sommige noten sneller te kunnen herhalen. Op het hele uur speelt de klok 'Folies d'Espagne' (of 'La Folía') van Jean Baptiste Lully en op het halve uur het oer-Hollandse kinderliedje 'In Holland staat een huis'.
De merkwaardige rangschikking van minuten rond de klok is waarschijnlijk het resultaat van een uitbarsting van experimenten op verschillende manieren om de tijd aan te geven na het midden van de 17e eeuw. Doordat Christiaan Huygens in 1656 de slinger in het uurwerk toepaste, gingen klokken veel preciezer lopen. Klokkenmakers experimenteerden vervolgens met manieren waarop de tijd aangeduid kon worden. De klok is in speciale opdracht vervaardigd, waarbij het speelwerk van het Amsterdamse stadhuis (thans het Paleis op de Dam) als voorbeeld diende.
De merkwaardige rangschikking van minuten rond de klok is waarschijnlijk het resultaat van een uitbarsting van experimenten op verschillende manieren om de tijd aan te geven na het midden van de 17e eeuw. Doordat Christiaan Huygens in 1656 de slinger in het uurwerk toepaste, gingen klokken veel preciezer lopen. Klokkenmakers experimenteerden vervolgens met manieren waarop de tijd aangeduid kon worden. De klok is in speciale opdracht vervaardigd, waarbij het speelwerk van het Amsterdamse stadhuis (thans het Paleis op de Dam) als voorbeeld diende.
Afmetingen
geheel hoogte: 344 cm
geheel breedte: 76 cm
geheel diepte: 63 cm
uurwerk hoogte: 57 cm
uurwerk breedte: 45 cm
uurwerk diepte: 45 cm
cilinder lengte: 20 cm
cilinder diameter: 32 cm
geheel breedte: 76 cm
geheel diepte: 63 cm
uurwerk hoogte: 57 cm
uurwerk breedte: 45 cm
uurwerk diepte: 45 cm
cilinder lengte: 20 cm
cilinder diameter: 32 cm
Digitale referenties