Details
Afbeelding(en)
TitelTongenorgel met automaten, 'Apenorkest'
Vertaalde titelReed Organ with Automata,'Monkey Orchestra'
Vervaardiger Jérôme Thibouville-Lamy (fabrikant)
PlaatsParijs (Frankrijk)
Jaar ca. 1880
Objectnummer1160
Objectcategoriemechanische doorslaande tongeninstrumenten
BeschrijvingDoor het draaien van de slinger worden de muziekcilinder en in dit geval ook de bewegingen van de aapjes aangedreven. Terwijl de muziek speelt, bespelen de violist en de cellist hun instrumenten en ondertussen speelt de middelste aap ‘balletje-balletje’ op de tafel.
De aapjes zijn opgebouwd uit goedkope materialen. Het skelet van de aapjes bestaat uit hout, de armen uit metalen en de bediening van de beweging loopt via ijzerdraadjes en touwtjes. De hoofden en lijfjes van de aapjes zijn gemaakt van papier maché, beplakt met zijden kleding.
Begeleidende tekstenHet orgel is een 20-toons-tongenorgel. De klanken worden ontstaan wanneer door metalen strips tot trillen worden gebracht, zoals in een accordeon. Voordeel van tongen is dat ze een groot muzikaal bereik hebben terwijl ze weinig ruimte innemen. De muziekcilinder van dit orgel heeft acht melodieën. Het zijn vrolijke walsjes en polka’s zoals die in destijds erg populair waren.
Het Apenorkest is gesigneerd 'Jérôme Thibouville-Lamy, 68 & 70 rue Réamur, Paris'. Thibouville-Lamy was een vervaardiger die allerlei muziekinstrumenten verkocht, waaronder ook automatische muziekinstrumenten. De aapjes zijn hoogstwaarschijnlijk door een ander (Phalibois) gemaakt en het orgeltje komt waarschijnlijk uit de regio van Mirecourt. In de negentiende eeuw werden dit soort objecten snel en zo goedkoop mogelijk gemaakt, maar zonder daarbij aan effect te verlieven. Dit geldt ook zeker voor dit Apenorkest. Al was het ondanks deze goedkopere productie, niet goedkoop in de aanschaf. Oorspronkelijk stonden deze stukken dan ook in de salons van de gegoede burgerij. Ze zijn ook wel gezien in de etalages van de (chiquere) warenhuizen.
Het Apenorkest is gesigneerd 'Jérôme Thibouville-Lamy, 68 & 70 rue Réamur, Paris'. Thibouville-Lamy was een vervaardiger die allerlei muziekinstrumenten verkocht, waaronder ook automatische muziekinstrumenten. De aapjes zijn hoogstwaarschijnlijk door een ander (Phalibois) gemaakt en het orgeltje komt waarschijnlijk uit de regio van Mirecourt. In de negentiende eeuw werden dit soort objecten snel en zo goedkoop mogelijk gemaakt, maar zonder daarbij aan effect te verlieven. Dit geldt ook zeker voor dit Apenorkest. Al was het ondanks deze goedkopere productie, niet goedkoop in de aanschaf. Oorspronkelijk stonden deze stukken dan ook in de salons van de gegoede burgerij. Ze zijn ook wel gezien in de etalages van de (chiquere) warenhuizen.
Afmetingen
geheel hoogte: 91 cm
geheel breedte: 66 cm
geheel diepte: 40 cm
geheel breedte: 66 cm
geheel diepte: 40 cm